Prawie wszyscy przedsiębiorcy, poza nielicznymi sektorami (górnictwo, hutnictwo, przemysł stoczniowy), mogą liczyć na pomoc publiczną. W ramach tej pomocy mogą otrzymać wsparcie w postaci dotacji unijnych oraz licznych, zróżnicowanych regionalnie, atrakcyjnych ulg podatkowych i dofinansowań. O tym, iż jest to bardzo ważna forma wsparcia dla przedsiębiorców świadczy fakt, że w jej ramach można sfinansować nawet dwie trzecie kosztów inwestycyjnych związanych z zakupem np. nowych maszyn i urządzeń. Jednakże aby uzyskać takie wsparcie, czeka Cię jeszcze daleka droga.
Warto wiedzieć, że programy dzielą się na poszczególne priorytety oraz działania. Nie wszystkie będą przeznaczone na bezpośrednie wsparcie firm. Poniżej znajduje się opis działań w ramach poszczególnych programów skierowany bezpośrednio do przedsiębiorstw.
Na szczeblu krajowym przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dofinansowanie inwestycji z:
- Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka:
- Działanie 1.4 Wsparcie projektów celowych — dofinansowanie projektów badawczych i rozwojowych obejmujących przedsięwzięcia techniczne, technologiczne, organizacyjne, prowadzonych przez przedsiębiorców lub przez jednostki naukowe na zlecenie przedsiębiorców.
- Działanie 3.3 Tworzenie systemu ułatwiającego inwestowanie w MSP — dofinansowanie usług doradczych dla małych i średnich przedsiębiorstw polegających na przygotowaniu przedsiębiorcy do pozyskania zewnętrznego finansowania na realizację innowacyjnych przedsięwzięć.
- Działanie 4.1 Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R (prace badawcze i rozwojowe) — dofinansowanie projektów inwestycyjnych przewidujących zakup środków trwałych i wartości niematerialnych oraz doradztwa koniecznych do wdrożenia wyników prac B+R realizowanych w ramach działania 1.4.
- Działanie 4.2 Inwestycje związane z działalnością B+R w przedsiębiorstwach — wsparcie przewidziane jest w zakresie podjęcia lub rozwoju działalności B+R, zakupu usług doradczych oraz zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych związanych z prowadzeniem prac w zakresie B+R w przedsiębiorstwach.
- Działanie 4.3 Kredyt technologiczny — przewiduje sfinansowanie inwestycji polegających na wdrożeniu nowych technologii przy pomocy kredytu technologicznego, który może zostać częściowo umorzony.
- Działanie 4.4 Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym — wsparcie uzyskają projekty zakładające zastosowanie nowych rozwiązań technologicznych w dziedzinie organizacji, produkcji i świadczenia usług, które są stosowane na świecie nie dłużej niż 3 lata.
- Działanie 4.5 Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki — przewiduje dofinansowanie przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych dokonujących nowych (o dużej wartości i generujących znaczną liczbę miejsc pracy) inwestycji o wysokim potencjale innowacyjnym.
- Działanie 5.4 Zarządzanie własnością intelektualną — przedsiębiorcy mają tu możliwość uzyskania dotacji na pokrycie kosztów uzyskania praw własności przemysłowej poza granicami Polski oraz koszty związane z postępowaniem w zakresie unieważnienia lub wygaśnięcia patentu.
- Działanie 6.1 Paszport do eksportu — przewiduje wsparcie dla przedsiębiorstw, które chciałyby rozszerzyć zasięg swojej działalności na inne kraje Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy mogą liczyć tu na bezpłatne doradztwo, badania i ekspertyzy, uczestnictwo w targach międzynarodowych, wyszukiwanie partnerów oraz uzyskanie niezbędnych certyfikatów.
- Działanie 8.1 Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej — dofinansowanie indywidualnych projektów mikro i małych przedsiębiorców, prowadzących działalność nie dłużej niż 1 rok na świadczenie tzw. e–usług.
- Działanie 8.4 Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie „ostatniej mili” — ma na celu wsparcie przedsiębiorstw zamierzających świadczyć usługi internetowe na obszarach, na których prowadzenie tej działalności na zasadach rynkowych jest nieopłacalne finansowo.
2. Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko:
a. Działanie 4.1 Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego — dofinansowanie uzyskają tu małe, średnie i duże przedsiębiorstwa na doradztwo i działania związane z uzyskaniem odpowiednich certyfikatów środowiskowych oraz stworzeniem systemów zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwie.
b. Działanie 4.2 Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami w przedsiębiorstwie — wsparcie działań mających na celu ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów w przedsiębiorstwie, ograniczenie energo- i wodochłonności, zwiększenie poziomu odzysku i recyklingu tych odpadów.
c. Działanie 4.3 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik — dofinansowanie zmian technologii produkcji na bardziej oszczędne i przyjazne środowisku.
d. Działanie 4.4 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno–ściekowej — wsparcie mogą otrzymać inwestycje w technologie oraz infrastrukturę gospodarki wodno–ściekowej w przedsiębiorstwach mające na celu ograniczenie ilości wytwarzanych ścieków przemysłowych.
e. Działanie 4.5 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza — dofinansowanie inwestycji w zakresie dostosowania istniejących instalacji do wymagań przepisów unijnych o emisji pyłów i zanieczyszczeń.
f. Działanie 4.6 Wsparcie dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów — dofinansowane zostaną tu projekty przewidujące budowę, rozbudowę lub modernizację instalacji do odzysku, recyklingu lub unieszkodliwienia odpadów.
g. Działanie 8.3 Rozwój inteligentnych systemów transportowych — przeznaczone dla przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie transportu i logistyki na wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań dotyczących zarządzania i monitorowania ruchu.
h. Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych — dofinansowanie projektów obejmujących przykładowo budowę farmy wiatrowej, elektrowni wodnej, elektrowni na biomasę, gaz, budowę ciepłowni geotermalnej, instalację kolektorów słonecznych.
i. Działanie 9.5 Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych — dofinansowanie projektów przewidujących budowę zakładu albo instalacji do produkcji biokomponentów, biogazu i biopaliw.
3. Programu Rozwój Obszarów Wiejskich:
a. Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw — dofinansowanie na działania wiążące się z szeroko rozumianym rozwojem przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie do 5 tys. mieszkańców.
4. Programu Operacyjnego Rozwój Obszarów Polski Wschodniej (przeznaczony dla województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko–mazurskiego):
a. Działanie 1.3 Wspieranie innowacji — wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie tworzenia infrastruktury zaplecza badawczo-rozwojowego wraz z zatrudnieniem wykwalifikowanej kadry.
b. Działanie 2.1 Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej — dofinansowanie na budowę lub rozbudowę ponadregionalnej sieci szerokopasmowego Internetu oraz opracowanie i organizację szkoleń dla osób zagrożonych wykluczeniem cyfrowym.
Wysokość udzielonej pomocy warunkują dwa zasadnicze czynniki mianowicie: wielkość przedsiębiorstwa oraz lokalizacja inwestycji. Ta sama inwestycja realizowana przykładowo na terenie Warszawy i Krakowa może liczyć na różny poziom dofinansowania. W Małopolsce przedsiębiorcy mogą liczyć na refundacje: dla programów krajowych — 70%, dla programów regionalnych — 40-45%.
Wybór odpowiedniego programu wsparcia i działania determinowany jest wartością inwestycji. I tak w działaniu 4.3 PO IG realizowane będą inwestycje o wartości do 200 mln zł, w działaniu 4.4 PO IG od 8 do 160 mln zł, a w działaniu 4.5 PO IG powyżej 160 mln zł. Regionalne Programy Operacyjne obejmować będą inwestycje do 8 mln zł.
Jeden z ciekawszych programów spośród ww. to Działanie 4.3. Program 4.5 z PO IG to kredyt technologiczny przeznaczony na wsparcie firm sektora małych i średnich firm (MSP), które realizują inwestycje o wartości do 200 mln zł. Kredyt technologiczny to kredyt udzielany na warunkach rynkowych na finansowanie określonego rodzaju działalności gospodarczej. Jest on zwykle umarzalny i przedsiębiorca, który go otrzyma, będzie miał możliwość ubiegania się o pomoc publiczną na spłatę jego części w wysokości do 50% przyznanego kredytu. Instytucją nadzorującą udzielanie kredytu technologicznego jest Bank Gospodarstwa Krajowego. Przy ubieganiu się o tę formę wsparcia przedsiębiorca musi wykazać, że pieniądze zostaną przeznaczone na wdrażanie nowoczesnych technologii (stosowanych na świecie krócej niż 3 lata), dzięki którym zostanie uruchomiona produkcja nowych, lepszych produktów i usług.
Kolejny instrument wsparcia, Działanie 4.4 PO IG, przeznaczony jest na wspieranie nowych inwestycji o wysokim poziomie innowacji zarówno dla MSP jaki i dużych firm. W ramach tego działania można uzyskać dofinansowanie na wdrażanie nowych inwestycji technologicznych lub organizacyjnych, które wykorzystywane są na świecie nie dłużej niż 3 lata. Również i w tym przypadku inwestycja musi prowadzić do powstania nowych ulepszonych produktów i usług. Możliwość zastosowania w ramach inwestycji wspomnianych rozwiązań organizacyjnych (w zakresie marketingu, zarządzania, dystrybucji, systemów informacyjnych) może dodatkowo prowadzić do poprawy produktywności i efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa. Instytucją wdrożeniową tu będzie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Działanie 4.5 PO IG dotyczy jedynie dużych inwestycji przekraczających 160 mln zł, które mają duże znaczenie na rozwój gospodarki kraju i tworzenie nowych miejsc pracy. Inwestycje o wartości do 8 mln złotych mogą liczyć na dofinansowanie z Regionalnych Programów Operacyjnych. Co prawda są one odmienne dla poszczególnych województw, ale wszystkie zawierają różne formy wsparcia dla przedsiębiorców. Nacisk jest tu głównie kładziony na inwestycje w sferze badań i rozwoju technologicznego, działalności naukowo–badawczej, rozwoju szkolnictwa wyższego oraz wsparcia usług świadczonych przez przedsiębiorców.
Wszystkim mniejszym inwestycjom polecamy programy z Regionalnych Programów Operacyjnych. Tu dotacje przeznaczone są dla firm z danego województwa. W Małopolsce instytucją odpowiedzialną za działanie funduszy unijnych dla firm jest odpowiedzialna Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości. O tej inwestycji napiszemy w najbliższym czasie.